Các thế lực thù địch lợi dụng sự khủng hoảng, sụp đổ của các nước xã hội chủ nghĩa theo mô hình Xôviết ở Liên Xô và các nước Đông Âu, lớn tiếng bài bác, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, phủ nhận chủ nghĩa xã hội hiện thực, thì các cơ quan tư tưởng văn hóa, các viện nghiên cứu, các học viện, nhà trường, các nhà xuất bản, cơ quan báo chí,... đã tổ chức nhiều cuộc hội thảo khoa học, phát hành các sách, báo, tuyên truyền, giáo dục đấu tranh vạch trần dã tâm cùng những luận điệu giả dối, lừa bịp của chúng, bảo vệ những nguyên lý khoa học và sức sống trường tồn của chủ nghĩa Mác - Lênin. Các quan điểm chống phá chủ yếu là:
Một là, xuyên tạc, bôi đen giá trị văn hóa, đạo đức, lối sống trong đời sống xã hội ta, đồng thời xâm nhập, tuyên truyền, quảng bá văn hóa, lối sống phương Tây; kích động khuynh hướng đòi văn hóa văn nghệ hoạt động độc lập với chính trị, không chịu sự quản lý của Nhà nước, phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng đối với văn hóa, văn nghệ; lôi kéo văn nghệ sĩ sáng tác theo các trường phái khác lạ theo kiểu phương Tây, coi rẻ truyền thống văn hóa dân tộc, làm phai mờ các giá trị văn hóa truyền thống và cách mạng, gieo rắc lối sống phản động, lạc hậu, suy đồi, biến Việt Nam thành “thuộc địa văn hóa” của ngoại bang.
Hai là, cổ xúy cho lối sống vị kỷ, bản năng, suy đồi, thác loạn làm con người Việt Nam bị mất gốc, thành những kẻ nô lệ theo lối sống tiêu cực, tệ nạn, có thể biến thành đồng lõa, thậm chí làm tay sai cho bọn phản động. Chúng dùng “đòn văn hóa” để tiến công về chính trị, chuyển hóa chế độ xã hội chủ nghĩa. Các thế lực thù địch tác động phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng và xã hội ta (bao gồm cả nền tảng về tư tưởng văn hóa).
Ba là, trắng trợn xuyên tạc lịch sử, tung ra luận điệu Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam du nhập chủ nghĩa Mác - Lênin vào là gieo tai họa, là nỗi bất hạnh của dân tộc Việt Nam. Cho rằng, vì theo lý luận “tả” khuynh của chủ nghĩa Mác - Lênin nên Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam đã đưa dân tộc Việt Nam vào hai cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ hao người, tốn của, đất nước bị tàn phá, nghèo đói, dân tộc phân ly, nồi da nấu thịt... Những luận điệu dối trá, đổi trắng thay đen đó nhằm thực hiện ý đồ chính trị nham hiểm là hạ bệ Hồ Chí Minh và những giá trị văn hóa Hồ Chí Minh, hạ thấp vai trò lãnh đạo xã hội của Đảng Cộng sản Việt Nam, loại bỏ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh - nền tảng tư tưởng của Đảng, kim chỉ nam cho hành động của cách mạng Việt Nam.
Bốn là, xuyên tạc, bài xích, bác bỏ văn hóa, đạo đức, lối sống truyền thống dân tộc, văn hóa, đạo đức, lối sống xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, thông qua các hình thức giao lưu, hợp tác về văn hóa, khoa học, giáo dục, thông tin,... dùng mọi thủ đoạn, mọi con đường công khai và lén lút, đưa các sản phẩm phi văn hóa, phản văn hóa có nội dung phản động, đồi trụy từ nước ngoài vào Việt Nam nhằm thu hút lớp trẻ đi theo lối sống thực dụng, bản năng, vị kỷ, phi nhân tính, sùng ngoại, vong bản. Mặt khác, chúng còn chỉ đạo bọn cơ hội trong nước sản xuất những sản phẩm có nội dung tư tưởng độc hại, bôi nhọ nền văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
Năm là, chống phá cơ sở nền tảng tư tưởng văn hóa xã hội chủ nghĩa của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh hòng làm thay đổi quan điểm, đường lối, cương lĩnh xây dựng nền văn hóa Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam xác định; từ đó đi đến xoá bỏ vai trò nền tảng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong đời sống chính trị - tinh thần của xã hội ta nói chung. Thông qua các hoạt động thực hiện âm mưu, thủ đoạn chống phá trên lĩnh vực văn hóa, các thế lực thù địch nhằm làm cho nhân dân Việt Nam, nhất là lớp trẻ và các lực lượng vũ trang, xa rời mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.
Sáu là, mua chuộc, lôi kéo những phần tử cơ hội, thoái hoá, biến chất trong bộ máy của hệ thống chính trị, sử dụng các phần tử này như là những công cụ đắc lực xuyên tạc và chống đối đường lối xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Những thiếu sót, khuyết điểm của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể quần chúng trong xây dựng đời sống văn hóa, con người trong đổi mới đất nước được các phần tử thoái hóa, biến chất thổi phồng, hòng làm suy giảm uy tín của Đảng và Nhà nước, làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào thắng lợi của sự nghiệp xây dựng nền văn hóa và chuẩn mực con người mới.
Bảy là, tuyên truyền, cổ xúy cho văn hoá, lối sống, đạo đức tư sản phương Tây nhằm từng bước làm thay đổi các giá trị văn hoá, đạo đức, lối sống tốt đẹp của dân tộc và con người Việt Nam. Chúng cho rằng, một khi đã làm sụp đổ các giá trị văn hóa, đạo đức, lối sống và thay vào đó là văn hoá, đạo đức, lối sống tư sản phương Tây thì mục tiêu xoá bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng là việc tất yếu sẽ diễn ra.
Tám là, lợi dụng sự khác nhau về văn hóa giữa các dân tộc, tôn giáo, vùng, miền để kích động chia rẽ làm mất đoàn kết giữa các lực lượng trong xã hội. Chúng ra sức mua chuộc, dụ dỗ, khống chế, làm chuyển hóa cán bộ, thế hệ trẻ, làm cho họ tha hóa về văn hóa, đạo đức, lối sống; lợi dụng sự hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng của Việt Nam để du nhập các sản phẩm phi văn hóa, phản văn hóa. Thông qua các hoạt động như xâm nhập bằng băng nhạc, đĩa hình, sách báo... có nội dung xấu, độc phản văn hóa để khuyến khích lối sống sa đọa, khuyến khích ăn chơi xa hoa, trụy lạc, trái với thuần phong mỹ tục, những chuẩn mực văn hóa, đạo đức, lối sống của người Việt Nam.
Chín là, thông qua hoạt động sáng tác sản phẩm văn hoá, nghệ thuật để làm phai nhạt mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tạo ra những thế hệ trong xã hội ta có lối sống thực dụng, thích hưởng thụ, xa rời lý tưởng cách mạng, coi thường truyền thống dân tộc. Mục đích của chúng là làm thay đổi quan niệm, nhận thức của mọi người Việt Nam về các giá trị chân - thiện - mỹ, về quan niệm và quan điểm sáng tác, phục vụ của văn học nghệ thuật. Từ nội dung đến hình thức thể hiện, chúng lái theo quan điểm tư sản phương Tây, làm phai mờ dòng văn học nghệ thuật cách mạng, kháng chiến, xoá hình tượng người chiến sĩ cách mạng, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; tạo dựng lớp người cực đoan theo quan điểm “phi giai cấp”, đứng ngoài chính trị, xa lạ với chính trị của Đảng, của dân tộc.
